Ημέρα ενημέρωσης και δράσης

Εδώ και αρκετά χρόνια σχεδιάζεται ακόμα μια επίθεση στον πολύπαθο Υμηττό. Πρόκειται για την κατασκευή ενός ακόμα δικτύου αυτοκινητοδρόμων στο βουνό, το οποίο αποτελεί τμήμα των «Νέων Αυτοκινητόδρομων Αττικής», που παρουσιάστηκε από τον Σουφλιά τον περασμένο Ιούνη. Τους προσεχείς μήνες αναμένεται να προκηρυχθεί κι ο σχετικός διαγωνισμός. Το ένα κομμάτι του, η δυτική περιφερειακή του Υμηττού, ως επέκταση της Αττικής οδού, «υπογειοποιημένη» στο μεγαλύτερο τμήμα της, θα περνά πάνω από Καισαριανή, Βύρωνα, Ηλιούπολη, Αργυρούπολη και διαμέσου του Ελληνικού θα φτάνει ως την λεωφόρο Ποσειδώνος. Κατά τη διαδρομή αυτή έχουν σχεδιαστεί και οι «απαραίτητοι» κόμβοι σύνδεσης με το υπάρχον οδικό δίκτυο [στο στρατόπεδο Σακέττα (Βύρωνας, βλ. πυρκαγιά 2007), στην Αγία Μαύρα και στα όρια Αργυρούπολης-Ελληνικού θα βρίσκονται τρεις από αυτούς]. Επιπλέον, μία μεγάλη σήραγγα που θα διαπερνά καθέτως το βουνό θα ενώνει τη νότια πλευρά του Λεκανοπεδίου (στο ύψος του Βύρωνα) με τα Μεσόγεια. Από τον κόμβο Μεσογείων ένας ακόμα εξολοκλήρου επιφανειακός αυτοκινητόδρομος θα διασχίζει την ανατολική πλευρά του Υμηττού και θα καταλήγει στην Αγία Μαρίνα (στο ύψος της παραλιακής μετά τη Βάρκιζα).
Ο υπουργός εξακολουθεί να αποκρύπτει τα αναλυτικά σχέδια από κατοίκους και φορείς επιδιώκοντας με αυτόν τον τρόπο να μετριάσει τις αντιδράσεις τους και να τους αιφνιδιάσει. Ωστόσο, οι σχεδιασμοί του υπουργείου και των εργολάβων συναντούν την ολοένα και μεγαλύτερη αντίσταση των κατοίκων των γειτονιών στους πρόποδες του Υμηττού. Όσο και αν πολλοί αρχικά πίστευαν ότι ο νέος δρόμος θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μέσο ανακούφισης του κυκλοφοριακού, βλέποντας τα σχέδια διαβλέπουν τη ζοφερή μελλοντική κατάσταση:
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κατασκευής αυτών των νέων αυτοκινητόδρομων, όσο κι αν σκόπιμα υποβιβάζονται από αυτούς που την προωθούν, θα είναι σημαντικότατες τόσο στα επιφανειακά όσο και στα υπογειοποιημένα τμήματά τους. Το οικοσύστημα του βουνού αναμένεται να γνωρίσει τεράστια και ανεπανόρθωτη καταστροφή (επιπτώσεις στη χλωρίδα και την πανίδα, καταστροφή του υδροφόρου ορίζοντα και αποξήρανση του εδάφους). Παράλληλα, η εκτεταμένη τσιμεντοποίηση θα οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας, ενώ η διέλευση δεκάδων χιλιάδων οχημάτων θα οξύνει το πρόβλημα τις ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Επίσης, οι νέοι αυτοί αυτοκινητόδρομοι έρχονται να αλλοιώσουν τελείως και την ίδια τη φυσιογνωμία του βουνού. Ο Υμηττός θα πάψει να λειτουργεί ως χώρος αναψυχής και κοινωνικής συνεύρεσης των κατοίκων. Η πρόσβαση σε πολυσύχναστα ως σήμερα τμήματά του θα είναι από δυσχερής έως αδύνατη. Ειδικά στα τμήματα της επιφανειακής χάραξης των νέων δρόμων αναπόφευκτα θα υπάρξουν πιέσεις για νέες οικιστικές επεκτάσεις, εμπορικές εκμεταλλεύσεις και αλλαγές στις χρήσεις γης. Κι έτσι το βουνό από ελεύθερος κι ανοιχτός (δημόσιος) χώρος θα μετατραπεί σε πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας (σε μία «υπό οικονομική αξιοποίηση» έκταση).
Ένα καίριο ζήτημα που επίσης προκύπτει είναι και οι επιπτώσεις στον πολεοδομικό ιστό της πόλης και την κυκλοφορία. Η δυτική περιφερειακή λεωφόρος του Υμηττού προβάλλεται ως λύση στο πρόβλημα της κυκλοφοριακής συμφόρησης που προκαλείται στις γειτονιές μας από τη διερχόμενη υπερτοπική κυκλοφορία. Σε καμία περίπτωση δεν επιχειρούμε να υποβιβάσουμε το πρόβλημα αυτό. Ωστόσο, η λύση του κυκλοφοριακού είναι μάταιο να αναζητείται στις ίδιες τις λογικές που το οξύνουν, όπως αυτή της πριμοδότησης της χρήσης του ΙΧ. Περισσότερος χώρος για τα αυτοκίνητα συνεπάγεται αύξηση των αυτοκινήτων και της κυκλοφορίας. Επομένως, αυτοί οι νέοι αυτοκινητόδρομοι μόνο ως προσωρινή λύση θα μπορούσαν να θεωρηθούν. Τρανό παράδειγμα αποτελεί η Αττική Οδός που μπλοκάρει ολοένα και συχνότερα. Από την άλλη πλευρά, ο υφιστάμενος βεβαρημένος οδικός άξονας Αλίμου-Κατεχάκη δεν καταργείται. Αντίθετα, κάποιοι σημερινοί δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας (Σοφοκλή Βενιζέλου,…) αναπόφευκτα θα μετατραπούν σε πέρασμα για τα ΙΧ των νοτίων προαστίων (δηλαδή σε νέες «λεωφόρους Κατεχάκη»), καθώς οι κόμβοι της νέας περιφερειακής λεωφόρου θα αποτελούν πόλο έλξης υπερτοπικής κυκλοφορίας. Κι έτσι, αυτοί που προπαγανδίζουν την περιφερειακή Υμηττού θα αρχίσουν να μιλάνε για διαπλατύνσεις και για νέους οδικούς άξονες για να εξυπηρετείται όλη η υπερτοπική κίνηση που θα περνά από την πόλη.
Και τέλος ας αναφερθούμε σε ένα ακόμα ζήτημα που, άσχετα με την προτεραιότητα που θα πρέπει να του δοθεί, απογυμνώνει τους ισχυρισμούς μεγάλης μερίδας αυτών που υποστηρίζουν το εν λόγω έργο. Οι αυτοκινητόδρομοι αυτοί θα κατασκευαστούν υπό καθεστώς σύμπραξης δημόσιου – ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) και θα τους εκμεταλλεύεται οικονομικά (με την είσπραξη των διοδίων) η κοινοπραξία εταιριών που θα αναλάβει το έργο. Με άλλα λόγια, και αυτοί οι δρόμοι (όπως η Αττική Οδός) δε θα αποτελούν μια δημόσια υποδομή, αλλά μια ακόμα κερδοφόρα ιδιωτική επένδυση. Επομένως, φαίνεται ξεκάθαρα ότι το μόνο πρόβλημα που πρόκειται να λυθεί με την κατασκευή τους είναι αυτό της αποδοτικής επένδυσης των κεφαλαίων. Πρόκειται για ένα ακόμα έργο το οποίο εντάσσεται στα πλαίσια του ιδεολογήματος της «ανάπτυξης» που επιβάλλεται από την πολιτική και οικονομική εξουσία σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και των πραγματικών αναγκών της κοινωνίας υποθηκεύοντας την ίδια μας τη ζωή.
Και καθώς η κύρια πρόφαση με την οποία επιχειρείται να επιβληθεί το έργο αυτό είναι η επίλυση του κυκλοφοριακού, δε θα σταματήσουμε να εκφράζουμε την πεποίθησή μας ότι η μόνη λύση του εντεινόμενου αυτού προβλήματος , η οποία έχει δοκιμαστεί επιτυχώς και στην πράξη, είναι η ουσιαστική προώθηση της μετακίνησης με δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς (μεγαλύτερο και πιο αξιόπιστο δίκτυο ΜΜΜ, λεωφορειολωρίδες,…) και άλλων μέσων εναλλακτικών του ΙΧ όπως τα ποδήλατα και τα ίδια μας τα πόδια για τις κοντινές αποστάσεις.
Ο μόνος δρόμος για εμάς, ως κάτοικοι, είναι να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας και αποφεύγοντας την ανάθεση του αγώνα στους κάθε είδους αντιπροσώπους να αγωνιστούμε με κάθε μέσο για την προάσπιση του Υμηττού και των γειτονιών μας. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται και η επιτροπή μας, η οποία είναι ανοιχτή και επιδιώκει την εμπλοκή όσο το δυνατόν περισσότερων κατοίκων με έναν ισότιμο τρόπο για την κλιμάκωση του αγώνα και την τελική νίκη ενάντια στους νέους αυτοκινητόδρομους. Κάποια βήματα έχουν ήδη γίνει: κινήσεις αντιπληροφόρησης (ενημέρωση για τους σχεδιασμούς του ΥΠΕΧΩΔΕ και των εργολάβων, μοίρασμα κειμένων και αφισοκολλήσεις) παρεμβάσεις σε δημοτικά συμβούλια, κινητοποιήσεις και ανοιχτές-δημόσιες συζητήσεις.

Να βρεθούμε στους δρόμους των πόλεων και στις πλαγιές του Υμηττού
για έναν αδιαμεσολάβητο και αδιαπραγμάτευτο αγώνα
ενάντια στα σχέδια ΥΠΕΧΩΔΕ κι εργολάβων